Rutte's gratuite euroskepsis

Gisteren presenteerde Mark Rutte zich in een interview met de Financial Times als de grote empathische leider die anders dan het merendeel van zijn Europese collega's de populistische revolte wèl had begrepen en hen daar wel even over zou onderhouden. De EU zou zichzelf over de klif jagen, aldus Rutte, als zij haar ambities niet zou terugschroeven en als politici van de middenpartijen niet eindelijk de bezwaren van burgers tegen meer Europa serieus zouden gaan nemen.

Er stonden nog meer mooie quotes in het interview.

Neem deze: 

"We moeten ophouden te klagen over kiezers die op AfD, Wilders of Le Pen stemmen. De keizer heeft altijd gelijk. Als zij bij ons weglopen moeten wij ze laten zien dat we beter dan anderen in staat zijn problemen effectief op te lossen."

Of deze: 

"Als je van Europa houdt, moet je ophouden met dromen over een federaal Europa en moet je beginnen met het oplossen van problemen. Als je dat niet doet loop je grote risico's."

Het klinkt stoer en euroskeptisch, maar schuurt flink met zijn politieke daden. Zes jaar lang is Rutte namelijk een van de dragende figuren geweest van de hardvochtige begrotingspolitiek die Duitsland over de eurozone heeft uitgerold die miljoenen Europeanen aan de bedelstaf heeft gebracht. De steun van Rutte voor aangescherpte begrotingsnormen heeft een Brusselse machtsgreep gelegitimeerd, het nationale begrotingsrecht uitgehold en democratische zeggenschap verzwakt. Het is een raadsel hoe je dat minder Brussel kunt noemen.

Wat Rutte hier laat zien is een vorm van populisme die we de komende maanden meer kunnen gaan waarnemen. Voor de bühne de boze burger naar de mond praten en in de gangen van de macht op de oude voet doorgaan. Het is opnieuw een blijk van electorale minachting: alsof de kiezer niet in de smiezen heeft hoe onwaarachtig deze retoriek is.

Als je de zorgen van burgers echt serieus neemt, begin je met de erkenning dat de euro een rampzalige mislukking is gebleken en biedt je daarvoor namens je voorgangers je welgemeende excuses aan. Dit soort gratuite oproepen tot minder Brussel zijn praatjes voor de vaak waar de kiezer niet in trapt.

"De mannen en vrouwen die het geld verdienen" – als je een beetje het publieke belang dient, mijd je de eindejaarsreceptie van VNO NCW

Vandaag ontvingen bewindslieden en fractievoorzitters in hun mailbox een uitnodiging van werkgeversvoorzitter Hans de Boer voor de traditionele eindejaarsreceptie van VNO NCW (en MKB Nederland) die op 15 december in de Malitoren in Den Haag wordt gehouden. Het is het hoogtepunt van de Haagse receptiekalender, waar iedereen die er in Den Haag en in financieel-economisch Nederland ook maar iets toe doet naartoe gaat om te zien en gezien te worden.

Twee zinnen in de uitnodiging springen eruit:

"Wij nemen aan dat u graag gezien wilt worden met de mannen en vrouwen die het geld verdienen voor ons land."

En:

"Wij worden graag gezien met de mensen die het publieke belang dienen."

Ze zijn typerend voor het wereldbeeld van VNO NCW. De subtekst van de eerste zin is dat de publieke sector parasiteert op het bedrijfsleven. En de tweede zin verraadt het eigenlijke doel van de bijeenkomst: voor het oog van de natie de illusie reproduceren dat het publieke belang en de belangen van het bedrijfsleven samenvallen. U weet wel: de BV Nederland

We weten steeds beter dat het een grote farce is. Het bedrijfsleven betaalt minder en minder voor de materiële en immateriële infrastructuur die de publieke sector offreert; het bedrijfsleven heeft de politiek in de zak en holt daarmee het vertrouwen van burgers in democratie en rechtsstaat steeds verder uit; en het bedrijfsleven toont vooralsnog nauwelijks verantwoordelijkheid voor de gigantische ecologische schade die het in Nederland en daarbuiten produceert. 

Een politicus die ook maar een beetje het publieke belang dient, mijdt deze corrumperende receptie als de pest.